Phát triển văn hóa đọc trong nhà trường được coi là yếu tố quan trọng thúc đẩy quá trình học tập, nghiên cứu, khám phá tri thức của học sinh. Qua đó, hình thành thói quen, kỹ năng..., góp phần thiết thực nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, bồi dưỡng nhân cách, tâm hồn và lối sống văn hóa lành mạnh cho học sinh. Trong hệ thống trường học, mặc dù văn hóa đọc đã được chú trọng; song, do thời gian hạn hẹp, cơ sở vật chất, nguồn tư liệu và những điều kiện thiết yếu trong các thư viện, phòng đọc còn hạn chế nên chưa tạo được sự thuận lợi, hứng thú cho học sinh đọc sách...
Trước khi có các phương tiện nghe nhìn, sách là con đường lớn nhất để con người tiếp cận thông tin, văn hóa, tri thức. Thế nhưng giới trẻ ngày nay có vẻ thờ ơ, lãnh cảm với văn hóa đọc sách. Phải chăng họ nghĩ với những thông tin hiện đại họ không cần tới sách nữa?Văn hóa đọc sách đang đứng trước một cơ hội và một nguy cơ. Cơ hội bởi mỗi người chúng ta đều được tiếp cận với một khối lượng tri thức khổng lồ. Nhưng nó lại tiềm ẩn một nguy cơ làm mai một thói quen đọc vốn có bởi sự lấn át của các phương tiện nghe nhìn quá nhiều, quá hấp dẫn. Mặt trái của xu thế này đã tạo ra những hệ lụy, thói quen xấu - đó là tâm lý ỉ lại, lười đọc sách, lười tư duy; kiến thức nắm được hời hợt, dễ quên.
Trước thực trạng đó, Trường THCS Thạch Trung luôn chú trọng trong xây dựng kế hoạch dạy học nhằm duy trì tốt văn hóa đọc trong nhà trường. Ngày 18/10/2024, nhà trường đã tổ chức chương trình về văn hóa đọc và vinh dự được đón GS-TS-BS-TTND Trần Hậu Khang nói chuyện về văn hóa đọc. Từ buổi nói chuyện, các thầy cô giáo và các em học sinh đã cảm nhận được sâu sắc hơn về vai trò, ý nghĩa, tầm quan trọng của việc đọc sách trong thời đại ngày nay, giúp các em học sinh có thêm niềm đam mê với sách.
Thư viện nhà trường cũng vinh dự được Nguyên Phó chủ tịch tỉnh Đặng Quốc Vinh, GS-TS-BS-TTND Trần Hậu Khang và những người bạn ghé đến tham quan và tặng nhiều đầu sách có giá trị.
Những năm gần đây, Trường THCS Thạch Trung đã xây dựng nhiều tiết dạy và tiết đọc sách tại thư viện đem lại hiệu quả thiết thực, tạo được sự tương tác tích cực, nhiệt tình, hứng thú từ học sinh. Trong các tiết dạy và tiết đọc sách tại thư viện nhà trường, các em được thầy cô giáo định hướng đọc những cuốn sách bổ ích, nội dung vừa phù hợp lứa tuổi, phục vụ học tập vừa bổ sung, nâng cao hiểu biết, kĩ năng sống và tích lũy kinh nghiệm sống....
Bên cạnh đó, để các em có thói quen “Miệng đọc tâm ghi”, tránh đọc hời hợt như lướt mạng, một yêu cầu được thầy cô khuyến khích là viết bài cảm nhận sau khi đọc cuốn sách mình yêu thích tại thư viện. Điều này đã phát huy hiệu quả rất tốt. Các em đọc say sưa, cố gắng ghi nhớ và còn đưa ra những suy nghĩ tích cực, những cảm xúc, nhận biết đích thực cho cuộc sống được viết ra rất thật. Hoạt động này cũng đồng thời rèn luyện được cho các em kĩ năng viết, bộc lộ suy nghĩ, nhận thức nhanh chóng về một vấn đề.
Để đáp ứng và thu hút học sinh, giáo viên thường xuyên đến với thư viện, trường đã đầu tư, nâng cấp thư viện theo chuẩn quốc gia, từ việc thiết kế, bố trí bàn ghế, kệ sách tạo không gian thoáng, đủ ánh sáng, phù hợp, bắt mắt đến sắp xếp các loại sách hợp lý, theo chủ đề để học sinh và giáo viên dễ dàng lựa chọn, không phải mất nhiều thời gian tìm kiếm. Phòng thư viện nhà trường ở tầng 1 với diện tích 100m2 gồm 2 phòng liền nhau, được trang trí khang trang, sạch đẹp với đầy đủ các thiết bị chiếu sáng, quạt mát và hệ thống cửa hợp lý nhằm tận dụng tối đa nguồn ánh sáng tự nhiên.
Cán bộ thư viện cũng luôn chú trọng tham mưu với Ban giám hiệu nhà trường để mua bổ sung kịp thời các loại sách tham khảo, sách thiếu nhi...đa dạng, phong phú đáp ứng tốt nhu cầu tìm đọc của giáo viên và học sinh, giúp các em có thêm hứng thú khi tìm đến thư viện.
Nhà trường cũng luôn chú trọng xây dựng và duy trì tủ sách thư viện góc lớp với phương châm: "Góp một cuốn sách nhỏ, đọc nhiều cuốn sách hay". Thời gian ra chơi ngắn ngủi, các em HS sẽ tranh thủ đọc những cuốn sách yêu thích ngay tại lớp mình. Chính vì thế đã lan tỏa phong trào đọc sách trong học sinh toàn trường.
Thư viện là nơi yêu thích của học sinh và giáo viên. Những tiết trống, rất nhiều giáo viên chọn thư viện để ngồi làm việc và đọc sách thư giãn, bổ sung kiến thức.
Các hoạt động đọc sách trong thư viện trường học đã mang lại niềm vui, sự sáng tạo, nuôi dưỡng sự thân thiện giữa thầy và trò, giữa lớp với lớp. Đọc sách giúp các em được tiếp thu những kiến thức mới, vừa được học, vừa được chơi, vừa được thư giãn sau những bài học căng thẳng ngay tại trường học. Đặc biệt việc đọc sách chủ động còn giúp các em phát triển một cách toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thẩm mỹ về năng lực, phẩm chất, tâm hồn và nhân cách.
Đọc sách không chỉ đơn thuần là một hình thức tiếp nhận thông tin, kiến thức mà còn là một trong những hoạt động văn hóa. Vì vậy, xây dựng văn hóa đọc sách hiệu quả trong nhà trường là vô cùng cần thiết. Qua đó, không chỉ đáp ứng nhu cầu giải trí lành mạnh, mà còn giúp cho học sinh tích lũy tri thức, kỹ năng sống..., mà trên hết là hình thành nhân cách – điều mà trường THCS Thạch Trung đã, đang tích cực hướng tới.